Ook tijdens coronacrisis ernstig geweld in kwetsbare gezinnen

In gezinnen die bekend zijn bij hulpverleners vanwege huiselijk geweld, zijn het geweld en de andere problemen die in het gezin spelen, tijdens de coronacrisis nauwelijks veranderd. Bij de meeste van deze gezinnen is nog steeds sprake van veel en ernstig geweld. Dat blijkt uit onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut.

Aan het onderzoek naar de effecten van de coronacrisis hebben 247 gezinnen meegedaan. Zij waren vorig jaar al gemeld bij Veilig Thuis vanwege gezinsproblemen.

Problemen als armoede, verslaving, partnergeweld en vechtscheidingen hadden zich al opgestapeld in deze gezinnen voor de coronacrisis begon.

"Dit onderzoek dat Augeo mogelijk maakte, levert de unieke kans om bij ouders en kinderen die al bekend zijn met risico’s op gezinsgeweld, zélf te vragen naar de impact van de coronacrisis," aldus wetenschappelijk directeur van het Verwey-Jonker Instituut Majone Steketee.

Bij de helft van de gezinnen bleek er ook tijdens de coronacrisis sprake te zijn van veel of ernstig geweld. 'Veel' betekent in dit geval bijna iedere week een incident. Het betreft geweld gericht tegen kinderen, partnergeweld zoals dreigen met de dood, wapengebruik of geweld dat heeft geleid tot letsel. Het aantal incidenten van huiselijk geweld voor en tijdens de lockdown blijkt nagenoeg gelijk te zijn. Meer dan de helft van de ouders vindt dat de situatie thuis niet slechter of beter is geworden sinds de lockdown.

Stress

"Een mogelijke verklaring is dat de coronastress niet veel toevoegt aan de stress die zij al ervaren en het isolement waarin zij leven," zegt Steketee. Veel van deze gezinnen houden altijd al het sociale netwerk en hulpverleners op een afstand vanwege de spanningen in het gezin en de mogelijke dreiging van geweld. Ze leven normaal gesproken dus ook al behoorlijk geïsoleerd, waardoor zij de lockdown op zichzelf niet extra stressvol vinden."

Er zijn ook enkele positieve ontwikkelingen zichtbaar. De helft van de kinderen vindt de situatie thuis wel veranderd sinds de coronacrisis. Ze geven aan dat zij meer op elkaar aangewezen zijn, elkaar meer leren vertrouwen en beter met elkaar om te gaan. Tieners voelen zich minder onveilig. Een deel van de ouders ervaart minder stress, omdat zij bijvoorbeeld door de coronacrisis minder contactmomenten hebben met ex-partners.

Grootschalig onderzoek

Sinds 2018 onderzoekt het Verwey-Jonker Instituut in opdracht van gemeenten, het ministerie van VWS en Augeo in zo’n honderd gemeenten wat de effecten zijn van partnergeweld en kindermishandeling. Meer dan 1.200 ouders en ruim 1.500 kinderen van gezinnen die bekend zijn bij hulpverleners vanwege huiselijk geweld, doen mee aan dit onderzoek. De gezinnen worden ruim anderhalf jaar gevolgd. De vragen voor het corona-onderzoek zijn aan een deel van deze gezinnen gesteld.