Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld deelt eerste bevindingen

Regeringscommissaris Mariëtte Hamer heeft in een brief aan de Tweede Kamer positief gereageerd op de ambities van het kabinet tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Ze is verheugd dat in de
contouren van het nationaal actieplan een cultuurverandering centraal wordt gesteld. Hamer: “Alleen door een cultuurverandering zullen we nu en in de toekomst grensoverschrijdend gedrag kunnen voorkomen en terugdringen.” 

Op grond van haar ervaringen de eerste maanden en de input van experts en ervaringsdeskundigen concludeert Hamer: “Er zijn veel goede initiatieven, maar op alle onderdelen van de aanpak – of we het nu hebben over preventie, meldstructuren of de hulpverlening – moet er nog veel gebeuren. Soms is het nog te weinig, of te versnipperd, of moeilijk vindbaar, of onvoldoende effectief.
Ik zie het als mijn taak te signaleren en agenderen wat nodig is, en met adviezen en concrete hulpmiddelen bij te dragen aan een oplossing.”

Vandaag hebben de verantwoordelijke ministers Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) namens het kabinet hun contouren voor het nationaal actieplan seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin geven zij inzicht in de ambities die het kabinet heeft en in welke richting zij de aanpak willen sturen.
Mariëtte Hamer, die in april is aangesteld, adviseert het kabinet over de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld en heeft een reactie op de kaders voor het actieplan aan de Kamer gestuurd. Later dit jaar zal het kabinet met het daadwerkelijke actieplan komen.

Enorme ambitie

Hamer laat weten dat zij in de contouren van het actieplan van het kabinet, waar ze aan heeft kunnen bijdragen, een enorme ambitie ziet, die ze ook noodzakelijk vindt. Ze is complimenteus over de inzet en van de betrokken ministeries en de voortvarendheid waarmee deze aan de slag zijn gegaan. Tegelijkertijd wil zij bewaken dat het proces op zorgvuldige wijze wordt voortgezet. Ze waarschuwt voor gehaaste beleidsvorming met te weinig aandacht voor uitvoerbaarheid: “Met een aanpak die op papier klopt maar in de praktijk niet werkt is geen slachtoffer geholpen.” Ze is daarom positief dat het kabinet nu eerst met contouren komt om vervolgens nog een verdiepingsslag te maken: “Voor een cultuurverandering zullen we de ruimte moeten behouden om werkende weg aanpassingen in het beleid te maken.”

Overzicht en samenhang

In haar brief deelt Hamer ook haar eerste observaties en geeft ze prijs wat zij de komende tijd gaat doen. Hamer: “De afgelopen maanden ben ik heel veel benaderd: door experts, door ervaringsdeskundigen, door slachtoffers die vastlopen en door organisaties die graag iets met dit onderwerp willen, maar nog zoekende zijn hoe ze dat kunnen doen.” Ze wil deze gesprekken voortzetten en daarvoor onder andere verdiepende bijeenkomsten gaan organiseren. Ook wil ze met een aantal sectoren een totaalaanpak ontwikkelen, die vervolgens verder kan worden verspreid. Hamer signaleerde de afgelopen maanden een grote behoefte aan meer overzicht en samenhang in een groot aanbod aan initiatieven. “Ik wil de vele partijen en signalen die bij mij binnenkomen aan elkaar verbinden en aan het nationaal actieplan.”

Cultuurverandering op basis van een maatschappelijk gesprek

Hamer is ook gevraagd een herkenbaar boegbeeld te zijn in het maatschappelijke
gesprek dat nodig is om een cultuurverandering teweeg te brengen. Hamer: “Het
gesprek over hoe we met elkaar willen omgaan moet overal worden gevoerd: aan de
keukentafel, op de werkvloer en in de media. Ik hoop dat dit gesprek nieuwe, gedeelde
normen en waarden zal opleveren over wat wel of niet kan. We zullen een respectvolle
en positieve manier moeten vinden om met elkaars grenzen om te gaan. Daar hoort bij
dat we elkaar aanspreken als we ongewenst gedrag zien. Wegkijken kan niet meer.”
Hamer is van plan ambassadeurs te zoeken om haar te helpen het maatschappelijke
gesprek te blijven voeden en verder te brengen.
Hamer ziet ook een belangrijke rol voor seksuele en relationele vorming in het onderwijs
en andere vormen van preventie, onder meer in de cultuur en de media. Om meer inzicht te krijgen in fundamentele oorzaken van seksueel grensoverschrijdend gedrag wil Hamer
stimuleren dat er onderzoek wordt gedaan naar risicofactoren en naar de onderliggende machtsmechanismen en motieven.

Bron: persbericht Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld d.d. 27 juni 2022.