Kwestie van lange adem
Zijn we in staat om slachtoffers te beschermen tegen geweld in het gezin? Dit onderzoek van het Verwey-Jonker instituut wil inzicht geven of - en zo ja - wat er verandert in de kleine twee jaar na aanmelding bij Veilig Thuis. Daarmee kan een handelingsperspectief worden geboden aan de betrokkenen, de hulpverleners, de verschillende instanties en de beleidsmakers op lokaal en landelijk niveau.
Het is een longitudinaal onderzoek en de centrale vraag is wat er nodig is om het geweld te doen stoppen en wat daar de gunstige omstandigheden voor zijn.
In dertien Veilig Thuis-regio’s heeft het Verwey-Jonker Instituut anderhalf jaar lang gezinnen met kinderen gevolgd waar partnergeweld of kindermishandeling speelt. Dit gebeurde vanaf het moment van melding bij Veilig Thuis. Het onderzoek is een herhaling van een eerder onderzoek in de vier grote gemeenten: Doorbreken geweldspatroon vraagt gespecialiseerde hulp.
Verschillende problemen
Een belangrijke conclusie van het onderzoek is dat gezinnen die gemeld worden bij Veilig Thuis te maken hebben met zowel veelvuldig of ernstige vormen van kindermishandeling of partnergeweld, als met complexe problematiek. Bij de meeste gezinnen was sprake van zowel partnergeweld als direct geweld tegen kinderen (57%). Daarnaast kampen de meeste gezinnen met verschillende problemen die mogelijk een gevolg zijn van het geweld, zoals traumaklachten bij ouders (16%) en kinderen (32%), hechtingsproblematiek (36%), emotionele onveiligheid bij de kinderen (46%) en probleemgedrag van jongeren (27%), zoals spijbelen of plegen van delicten. Het onderzoek maakt duidelijk dat de verschillende probleemcategorieën niet los van elkaar bekeken moeten worden.
Afname geweld
In een periode van anderhalf jaar is het geweld in de gezinnen enorm afgenomen en daarmee verbetert de samenhangende problematiek zoals de emotionele onveiligheid en de traumaklachten van kinderen en ouders. Het percentage gezinnen waar het geweld gestopt is bij de derde meting, is 29%. Het percentage gezinnen waar nog sprake is van frequent of ernstig partnergeweld neemt af van twee derde naar een derde. Ouders en kinderen zijn over het algemeen tevreden met de hulp die zij geboden krijgen.
Tegelijkertijd blijkt dat in meer dan de helft van de gezinnen nog steeds sprake is van ernstig of veelvuldig geweld (jaarlijks meer dan 22 incidenten variërend van schelden, slaan, duwen, verwonden). Het voortduren van de kindermishandeling en partnergeweld heeft gevolgen op de korte maar ook voor de langere termijn voor kinderen.
Langdurig karakter
De uitkomsten van het onderzoek, hoe positief ook, laten zien hoe hardnekkig de kindermishandeling en partnergeweld zijn. Bij de aanpak van partnergeweld en kindermishandeling is het daarom van belang het langdurige karakter van de problematiek en het hoge risico op revictimisatie te onderkennen.